ลักษณะ :
มีลักษณะเป็นปื้นสีชมพูหรือแดงขอบเขตชัด ส่วนใหญ่มักอยู่ซีกใดซีกหนึ่งของร่างกาย พบบ่อยที่บริเวณใบหน้า ตำแหน่งอื่นที่อาจพบได้แก่ หนังศีรษะ อก หลัง แขนและขาโดยทั่วไปพบได้ประมาณร้อยละ 0.3-0.5 ของทารกแรกเกิด
อายุที่เริ่มเห็น :
ตั้งแต่แรกเกิด
การดำเนินโรค :
ปานจะมีสีเข้มขึ้น อาจนูนหนาและขรุขระตามอายุที่เพิ่มขึ้น โดยปานจะขยายขนาดโตตามตัวและจะคงอยู่ตลอดชีวิตไม่จางหายไปได้เอง
อาการที่พบร่วมในระบบอื่นของร่างกาย :
อาจพบร่วมกับโรคต้อหิน (Glaucoma) ของดวงตาข้างเดียวกับปาน โดยหากพบปานชนิดนี้ที่ใบหน้า โดยเฉพาะบริเวณรอบดวงตาและหน้าผาก ควรพบแพทย์เพื่อทำการตรวจคัดกรองต้อหิน
วิธีการรักษา :
รักษาด้วยเลเซอร์สำหรับรักษาหลอดเลือดที่ผิดปกติ โดยเลเซอร์ระบบที่นิยมที่สุดคือ เลเซอร์ชนิด Pulsed dye การตอบสนองต่อการรักษาขึ้นกับตำแหน่งและขนาดของรอยโรค หากรักษาตั้งแต่วัยทารกจะได้ผลการรักษาดีกว่า
ข้อควรระวัง :
หากพบปานชนิดนี้บริเวณหน้าผากและหนังตาบน รอยโรคครึ่งซีกของใบหน้า หรือพบรอยโรคทั้งสองข้างของใบหน้า อาจพบร่วมกับความผิดปกติของระบบประสาทและ/หรือความผิดปกติของตา จะเรียกว่ากลุ่มอาการสเตอร์จเวเบอร์ (Sturge-Weber syndrome) นอกจากนี้ปานชนิดนี้อาจเป็นอาการแสดงร่วมในโรคอื่น เช่น โรค Phakomatosis pigmentovascularis ซึ่งพบรอยโรคแต่กำเนิดกลุ่มหลอดเลือดและเม็ดสีร่วมกัน และ/หรืออาจพบร่วมกับความผิดปกติของระบบประสาท ตา และกล้ามเนื้อร่วมด้วย เป็นต้น
เอกสารอ้างอิง
1. Chen JK, Ghasri P, Aguilar G, van Drooge AM, Wolkerstorfer A, Kelly KM, et al. An overview of clinical and experimental treatment modalities for port wine stains. J Am Acad Dermatol. 2012;67:289-304.
2. รัตนาวลัย นิติยารมย์. รอยโรคแต่กำเนิด (Birthmarks). In: วาณี วิสุทธิ์เสรีวงศ์, รัตนาวลัย นิติยารมย์, editors. โรคผิวหนังเด็ก. กรุงเทพมหานคร: บริษัท พี.เอ. ลีฟวิ่ง จำกัด; 2563. p. 63-91.
3. ศ.นพ.วรพงษ์ มนัสเกียรติ. (2560). “ปานแต่กำเนิด” มาทำความรู้จักกัน. สืบค้นเมื่อ 19 มิถุนายน 2564, จาก https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/admin/article_files/1286_1.pdf
4. Brightman LA, Geronemus RG, Reddy KK. Laser treatment of port-wine stains. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2015;8:27-33.